Er zijn taalzaken waarvan ik gruwel, kippenvel krijg en me wanhopig huilend ter aarde stort. En dan heb ik het niet alleen over taalfouten, zoals: ‘Ik wilt een cadeautje voor me moeder kopen’ (ik krijg het me toetsenbord bijna niet uit), maar ook om taalzaken die gewoon verboden zouden moeten worden! Welke? Nou, welke bijvoorbeeld. Weg met welke!
→ Ik heb een oude auto, welke mij nog wel eens in de steek laat (kippenvel).
→ De mail, welke ik u gisteren stuurde, mag u als niet verzonden beschouwen (gruwel).
→ De woonkamer, welke is voorzien van een laminaatvloer (ik stort me wanhopig huilend op de laminaatvloer).
Het is niet fout, het is correct Nederlands, maar het klinkt Oudhollandsch nergens naar. En de oplossing is zo simpel, net zo foutloos, prettiger leesbaar en van deze tijd: schrap ‘welke’ en gebruik ‘die’. Bijkomend voordeel is dat je mij niet van de laminaatvloer hoeft te schrapen.
Taaltip: vermijd ambtelijke en ouderwetsche taal
Veel mensen hebben het idee dat ze complex moeten formuleren, zodra ze gaan schrijven. Met als gevolg ambtelijke blabla en ouderwetsche taalfratsen. Er is niks op tegen om in geschreven tekst de kant van de spreektaal op te zoeken. Vertel je verhaal in gedachten aan je buurvrouw voordat je het schrijft. Want zoals een verre voorouder van mij het in 1907 schreef, hoeft het allang niet meer:
Waarde vriendin, Miste ik vroeger de moed naar u te streven, thans zijn geen opofferingen te groot om mijn doel te bereiken. Door bekende omstandigheden genoodzaakt mijn gedachten aan het papier toe te vertrouwen, waag ik het wederom u mijne liefde te bekennen. Ik heb geen andere wensch dan mijn lot aan het uwe te verbinden. U aan mijne zijde gelukkig te zien zal steeds mijn ernstig streven zijn.
Toch gek dat ik nu niet in afschuw over de grond rol. Zou ik dan toch stiekem ooit eens zo’n brief wenschen te ontvangen, welke met een vulpen geschreven is, door een mij onbekend edoch woest aantrekkelijk heerschap … ?
